23 Eylül 2018 Pazar

Antik Roma Emlakçılık


 İnsanlık hep başında bir çatı istedi, buna ihtiyaç duydu, hala duyuyor. Önce mağaralara sığındı, sonra evler yaptı kendine.

 Peki tarihteki en görkemli imparatorluğun, muzaffer Roma'nın halkının yaşadığı evler neye benzerdi?

 O günlerde de insanlar ya köylüydü ya da şehirliydi. Köyde yaşamak sıradandı. Şehir ise rutin hayatına rağmen farklıydı, ilginçti. Bu farklılık insanları mıknatıs gibi şehre çekiyordu. Bir sorun vardı ama şehirde. İş imkanları kısıtlıydı, köleler ve de azatlılar irili ufaklı bir çok işi tutmaktaydı. İşsizlik eşittir yoksulluk değil mi? Roma’da yoksul sayısı gitgide artıyordu. Üstüne üstlük devlet şehre göçen köylülere oturacak yer de göstermiyordu. 

 Romalıların büyük çoğunluğu, ki hepsi yoksul değildi, insulae denen apartmanlarda yaşardı. 2168 yıl önce Roma şehrinde 46.000’den fazla insulae vardı biliyor musunuz? Burada yaşayan yurttaşlar çoğu zaman huzursuzca uyurdu. Çünkü her daim bir yangın ve çökme tehlikesi vardı.
Bugünkü apartmanların aksine insulaelerde hiyerarşik bir durum vardı. Birinci kat her zaman zenginlerindi. Sebebi de hem güvenli oluşu, hem konforlu oluşu hem de kanalizasyon sistemine erişimi oluşuydu.

Biraz insulaelerde yaşan zenginlerin sahip olduğu imkanlara bakalım:

- Musluk suyu, tuvalet, ayrı ayrı odalar, pencere.

 Basit gözüküyor değil mi? O zamanlar değildi işte. Üst katlarda  oturan yoksul vatandaşlar bu imkanları rüyalarında görüyordu. Tuvalet yok, musluktan akan su yok, pencere yok, ayrı odalar yok... Evet bir odada koskoca bir aile yaşardı. Tuvalet meselesi ilgi çekici, ne dersiniz, bazı insanlar camdan sokağa atarlarmış “şey”leri. Tabi yoksullar için umumi tuvaletler de vardı canım, genelde onlar kullanılırdı.
 
 Zenginler nerede yaşardı? Şehrin dışında villası olmayanlar şehirde Palatino tepesindeki domuslarda yaşardı. Burası saraya da yakındı aynı zamanda, zaten o yüzden tercih edilmişti yerleşmek için. Domusun özelliklerini hızlıca anlatıp bitireceğim, tamam.

Ev sahibinin işlerini halletiği bir market, misafir ve müşterilerin karşılandığı atrium denen bir yapı, ufak bir tapınak, yağmur suyunu evde kullanılmak üzere biriktiren bir havuz, cubiculum denen, yatak odası, kütüphane vs. olarak kullanılabilecek odalar, mutfak ve bir bahçe. Tuvaleti, musluk suyunu falan saymıyorum.

Bugünün standartlarında bile çok lüks bir konut.

İşte böyleydi Antik Roma Emlak. Fakir de zengin de aynı bugünkü gibiydi. 2168 yıl sonra değişen çok bir şey yok.

Kaynak: Donald L. Wasson - Roman Daily Life